Mediacja
Czym jest mediacja?
Mediacja jest alternatywną wobec sądu, odformalizowaną metodą rozwiązywania konfliktów. Mediacja jest szansą na rozmowę, zrozumienie potrzeb drugiej strony i wypracowanie obopólnie korzystnego rozwiązania, przy pomocy bezstronnej i neutralnej osoby – mediatora. Mediator nie rozstrzyga sporu, lecz wspiera przebieg negocjacji, łagodzi powstające napięcia i zgodnie z wolą stron pomaga w wypracowaniu porozumienia.
Efektem mediacji jest ugoda, której treść (przy pomocy mediatora) ustalają strony i to one decydują o sposobie rozwiązania sporu.
Nie ma tu sędziego, który wydaje wyrok; nie ma świadków, którzy przedstawiają sprawę w swoim świetle i których obecności strona sporu może sobie nie życzyć; nie ma tu również stresujących wizyt w sądzie oraz długotrwałego i kosztownego procesu.
Co to jest ugoda?
Ugoda zawarta przez strony przy udziale mediatora może zostać zatwierdzona przez sąd i wówczas wywołuje takie same skutki prawne jakie wystąpiłyby w przypadku postępowania sądowego. Strony przy pomocy mediatora mogą złożyć do sądu wniosek o zatwierdzenie ugody, który zostaje rozpatrzony na posiedzeniu niejawnym. Następnie sąd doręcza stronom odpis wydanego na takim posiedzeniu orzeczenia.
Jeżeli ugoda podlega wykonaniu w drodze egzekucji (np. alimenty, zapłata) sąd zatwierdza ją poprzez nadanie jej klauzuli wykonalności.
Jakie zasady obowiązują podczas mediacji?
Dobrowolność – mediacja jest dobrowolna! To TY decydujesz czy chcesz skorzystać z mediacji i którego mediatora wybrać. Na każdym etapie możesz zrezygnować!
Poufność – uczestnicy są obowiązani zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedzieli się w związku z mediacją. Mediator nie może być świadkiem, chyba że obie strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy. Bezskuteczne jest powoływanie się w toku postępowania przed sądem na propozycje lub inne oświadczenia składane w postępowaniu mediacyjnym.
Neutralność – mediator jest neutralny wobec przedmiotu sporu, nie jest związany z konfliktem i nie narzuca swoich rozwiązań.
Bezstronność – mediator nie reprezentuje żadnej ze stron. Mediator nie ocenia! Mediator nie szuka winnych! Mediator zarządza komunikacją i przebiegiem procesu mediacji z poszanowaniem równości stron.
Jakie sprawy można rozwiązać przez mediacje?
- sprawy rodzinne – mediacje rodzinne mogą dotyczyć wszelkich spraw związanych z relacjami w rodzinie i być prowadzone miedzy małżonkami/partnerami, dziećmi (również dorosłymi) i rodzicami, rodzeństwem itp. Najczęściej jednak pod tym pojęciem rozumiane są mediacje okołorozwodowe np. o alimenty, rozwód, kontakty z dziećmi, spory dotyczące władzy rodzicielskiej, uzgodnienie planu wychowawczego,
- sprawy nieletnich sprawców czynów karalnych - mediacja w sprawach nieletnich (z nieletnim sprawcą czynu karalnego lub wykazującego przejawy demoralizacji) są próbą ugodowego i satysfakcjonującego obie strony rozwiązania konfliktu karnego. W tego typu mediacjach stronami postępowania są: osoba nieletnia będąca sprawcą czynu karalnego (bądź wykazująca przejaw demoralizacji) wraz z rodzicami lub opiekunami oraz pokrzywdzony, będący osobą dorosłą bądź nieletnią. Jeśli pokrzywdzonym jest małoletni, w mediacji towarzyszą mu rodzice lub opiekunowie prawni.
- sprawy rówieśnicze – szkolne - mediacje w szkole, ale także w innych placówkach oświatowych prowadzone są w sytuacjach konfliktowych, w których mogą brać udział rówieśnicy, rodzice, nauczyciele, dyrekcja, grono pedagogiczne czy pracownicy administracyjni. Mediacje szkolne opierają się na metodach, które mają sprzyjać konstruktywnemu odnawianiu relacji pomiędzy stronami.
- sprawy karne - stronami konfliktu w przypadku mediacji karnych są: pokrzywdzony i podejrzany/oskarżony. Mediacja daje sposobność pokrzywdzonemu oraz podejrzanemu/oskarżonemu na wyrażenie swoich odczuć, myśli, emocji. Pokrzywdzony przedstawia sposoby naprawienia i/lub zadośćuczynienia wyrządzonej krzywdzie/szkodzie. Przy dobrowolności udziału stron w mediacji, pokrzywdzony i podejrzany/oskarżony mają możliwość wypracowania akceptowalnego rozwiązania konfliktu.
- sprawy pracownicze – w sprawach o zapłatę, odszkodowania, spory o warunki pracy lub płacy, konflikty pomiędzy pracownikami lub pracownikami i pracodawcą, spory w kadrze zarządzającej,
- sprawy cywilne i gospodarcze – np. o zapłatę, podział majątku, dział spadku, spory sąsiedzkie, spory przy realizacji umów, odszkodowania
Jakie są koszty mediacji?
Mediacja jest odpłatna. W przypadku mediacji ze skierowania sądu wynagrodzenie i koszty reguluje odpowiednie Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości, natomiast koszty mediacji pozasądowych (umownych) zależą od indywidualnych uzgodnień z mediatorem.